Với những người am hiểu một chút thì tỷ số nén là thuật ngữ kỹ thuật phổ biến vì nó quyết định tới sức mạnh công suất mà động cơ xe sở hữu. Trước khi quyết định mua bất kỳ sản phẩm nào, bạn có thể tìm thêm thông tin xem tỷ số nén là gì? Chi tiết và tầm quan trọng của tỷ số nén ra sao. Như vậy sẽ chọn được loại xe ưng ý mà không cần phải lăn tăn.
Tỷ số nén là gì?
Tỷ số nén được hiểu là tỉ lệ thể tích của buồng đốt xi lanh giữa 2 thời điểm, khi piston đi xuống cực đại (lúc này thể tích buồng đốt ở cực đại) và lúc piston lên cực đại (thể tích buồng đốt min).
Cụ thể hơn, thể tích buồng đốt sẽ được chia thành hai phần khác nhau. Một phần ở đầu bò và một phần là dung tích xi-lanh, hai phần thể tích này sẽ dùng để tính tỷ số nén của xe máy hoặc ô tô.
Ý nghĩa của tỷ số nén
Nhiên liệu sử dụng đốt cháy trong động cơ là sự hỗn hợp của xăng, dầu và không khí. Lượng nhiên liệu này phải được hòa trộn theo một tỉ lệ nhất định. Hỗn hợp được nén lại nhờ xi-lanh. Việc này giúp gia tăng áp suất trong bầu chứa, mật độ các tinh thể sẽ chuyển động mạnh mẽ hơn.
Nhờ vậy khi có xúc tác đánh lửa từ Bugi, nó sẽ dễ dàng được đốt cháy. Hàng triệu vụ nổ sẽ xảy ra đồng thời tạo nên lực đẩy giúp xi-lanh vận hành.
Nhưng không phải lực nén càng cao hay tỷ số nén càng cao thì sẽ càng tốt. Tỉ số này phải phù hợp với từng loại động cơ, từng dòng xe và phụ thuộc vào loại nhiên liệu mà xe sử dụng là xăng hay dầu.
- Tỷ số nén thấp thì mật độ hòa trộn không khí và nhiên liệu sẽ thấp. Quá trình cháy trong buồng đốt diễn ra chậm, không đủ để sản sinh công suất cho động cơ vận hành.
- Tỷ số nén cao các tinh thể trong hỗn hợp hoạt động với vận động cực đại. Nó sinh ra nhiệt lượng lớn. Các vụ nổ diễn ra ở mức dữ dội sẽ phát sinh ra nhiều hơn lượng khí thải nguy hại.
Dưới đây là 2 chỉ số đại lượng tượng trưng cho tỷ số nén Octan và Cetan.
- Octan: Biểu thị cho động cơ chạy xăng là khả năng chống kích nổ khi gặp xăng
- Cetan: Biểu thị cho động cơ chạy dầu là khả năng tự cháy khi gặp dầu Diesel
|
Tỷ số nén |
Chỉ số Octan tối ưu |
|
5:1 |
72 |
|
6:1 |
81 |
|
7:1 |
97 |
|
8:1 |
92 |
|
9:1 |
96 |
|
10:1 |
100 |
|
11:1 |
104 |
| 12:1 |
108 |
- Với động cơ chạy xăng mức giới hạn tỷ số nén là 9 – 13.
- Với động cơ dầu Diesel là 15 – 25.
Tại sao cần phải giới hạn tỷ số nén?
Đóng vai trò rất quan trọng giúp các xe vận hành mượt mà nhưng chúng ta cần phải giới hạn tỷ số nén. Điều này xuất phát từ 2 nguyên nhân:
- Xét về góc cạnh điều chỉnh xăng, để công suất động cơ tăng lên cho khả năng kích nổ cao thì tỷ số nén phải tăng lên.
- Xét về góc cạnh điều chỉnh diesel, muốn động cơ hoạt động êm hơn thì tỷ số nén cần phải giảm xuống. Nhưng với điều kiện áp suất nhiệt độ phải thấp. Điều này khiến cho khả năng tự cháy giảm đi, khả năng kích nổ thấp, khó cháy.
Do vậy, các kỹ sư sẽ phải giới hạn tỷ số nén ở một tỷ lệ nhất định dựa vào nguyên liệu động cơ sử dụng.
Mối liên hệ giữa tỷ số nén và cách chọn xăng
Hiện nay, trên thị trường có nhiều dòng xe và nhiều loại xăng khác nhau. Mối liên hệ giữa tỷ số nén với cách chọn xăng là vô cùng quan trọng. Bạn nên chọn loại xăng có chỉ số Octan – còn gọi là chỉ số chống kích nổ phù hợp với chiếc xe mà mình đang đi hoặc có ý định mua. Chỉ số này quyết định hoạt động của động cơ xe máy và ô tô. Dùng loại xăng có chỉ số Octan phù hợp giúp cho động cơ hoạt động bền bỉ, êm ái.
Xăng phổ biến hiện nay có xăng A92 và A95. Các con số 92, 95 chính là chỉ số Octan hiển thị khả năng chống kích nổ của xăng. Theo đó, chỉ số octan càng cao đồng nghĩa với khả năng chống kích nổ càng cao.
Bên cạnh đó, nếu động cơ có tỷ số nén cao sẽ tạo ra nhiều năng lượng cơ học hơn từ hỗn hợp xăng và khí. Khả năng đốt cháy cũng cao hơn, nhiên liệu cháy triệt để. Điều này giúp động cơ xe khỏe hơn.
Tuy nhiên, bạn lưu ý không phải tỷ số nén càng cao thì sẽ càng tốt đâu nhé. Tỷ số nén cao quá sẽ làm cho nhiệt độ buồng đốt tăng nhanh. Động cơ càng nóng, lượng khí thải gây ô nhiễm môi trường (NOx) sẽ tăng lên.
Xe có tỷ số nén càng cao bạn sẽ phải sử dụng loại xăng có tỷ số octan càng cao, loại xăng này có giá thành cao tương ứng. Hiện nay, loại xăng có tỉ số octan cao nhất là A95, nếu xe bạn có tỷ số cao hơn thì chắc chắn sẽ không tìm được loại xăng tương thích, do đó khả năng cháy nổ sẽ rất cao.
Vậy là với đầy đủ thông tin như trên, bạn đã hiểu hơn về tỷ số nén là gì? Tầm quan trọng của tỷ số nén. Hi vọng bạn sẽ chọn được sản phẩm xe ưng ý cùng với loại xăng phù hợp nhất nhé.
Auto48.vn – Trung tâm lắp đặt phụ kiện ô tô, chăm sóc ô tô tại Bình Dương với các dịch vụ: Lắp đặt màn hình ô tô, camera hành trình, camera 360 ô tô, dán phim cách nhiệt ô tô chính hãng,..
Tìm kiếm Auto48.vn qua:
-
- Facebook: https://www.facebook.com/auto48.vn/
- Youtube:
